Programma 3 Fysieke leefomgeving

Realisatie van het ABC

TCO levert het Laanboomhuis en de assortimentstuin op en neemt deze in gebruik. TCO rondt een business case voor de realisatie van een bedrijfsverzamelgebouw naast het Laanboomhuis af.

Het wegtracé voor de hoofdontsluiting van het ABC is de rondweg Opheusden. Het primaat ligt hierdoor binnen het project Rondweg Opheusden. Zie verder onder 3.5.

Dit onderwerp is in september 2019 van de onderwerpenlijst voor de raadscyclus gehaald. De reden was dat we in 2018 verwachtten dat we voor de volgende fase van het ABC eenzelfde methodiek/ontwikkelstrategie zouden volgen en eenzelfde instrument voor kostenverhaal zouden opstellen (de Nota Kostenverhaal). De Nota Kostenverhaal 2.0 staat ter discussie. Kostenverhaal kan namelijk ook via de nota Bovenwijks of een Exploitatieplan geregeld worden. Kostenverhaal an sich staat niet ter discussie.

Westelijk van de weg Pottenveld liggen meerdere percelen van derden. Met hen overleggen we over de gewenste verkaveling van bedrijfskavels binnen de ABC-kaders, rekening houdend met de Rondweg Opheusden.

Aan het eind van de weg Pottenveld – tussen de percelen van Handelsbedrijf Van Tuijl en Transportbedrijf Kegelaar – heeft de gemeente een bouwkavel van 1 hectare uitgegeven aan een aan de laanboomteelt gerelateerd bedrijf. Dit bedrijf opent eind 2021 haar deuren op  deze nieuwe locatie. In 2021 hopen we ook de laatste bouwkavel van bijna 6.000 m2 uit te geven.

Voor fase 2 (en verder) van het ABC zijn in 2020 de eerste stedenbouwkundige structuren geschetst om inzicht te krijgen in de verhouding openbare ruimte en uit te geven meters en daarmee de plan-economische haalbaarheid ervan. Verkennende gesprekken met eigenaren in deze fase lopen. De resultaten hieruit worden in 2021 vertaald in een planuitwerking.

1. Laanboomhuis: TCO en de gemeente hebben de contractuele afspraken voor het Laanboomhuis en de assortimentstuin afgerond. Het bestemmingsplan voor de laanboomhuiskavel is inmiddels onherroepelijk. TCO heeft een aannemer en architect geselecteerd. Op basis van de al verleende omgevingsvergunning is de bouw van het Laanboomhuis recent gestart. Er lopen gesprekken met TCO over de realisatie van een bedrijfsverzamelgebouw naast het Laanboomhuis. Afspraken over de kavel zijn tussen partijen al vastgelegd
2. Hoofdontsluiting ABC: wegtracés voor de hoofdontsluiting van het ABC (ofwel de rondweg Opheusden) zijn in beeld. De keuze van de raad voor het voorkeurstracé van de rondweg is leidend voor de vervolgstappen in de planvorming en overige acties, die leiden tot het in procedure brengen van een (ontwerp) bestemmingsplan voor dit plandeel. De hoofdontsluiting (doortrekken Bomenlaan) moet echter ook zonder de rondweg Opheusden gerealiseerd (kunnen) worden. Primaat voor de planvorming en –voorbereiding ligt binnen het project Rondweg Opheusden;
3. Nota Kostenverhaal ABC 2.0: dit onderwerp is in september 2019 van de onderwerpenlijst voor de raadscyclus gehaald. De reden was dat we in 2018 verwachtten dat we voor de volgende fase van het ABC eenzelfde methodiek/ontwikkelstrategie zouden volgen en eenzelfde instrument voor kostenverhaal zoude opstellen (de Nota Kostenverhaal). Deze methode en het instrument staan ter discussie, omdat kostenverhaal namelijk ook via een nota bovenwijks of een exploitatieplan geregeld kan worden. Daarom komt dit onderwerp niet terug in 2021.
4. Organische gebiedsontwikkeling ABC: voor fase 2 (en verder) van het ABC is geschetst aan de stedenbouwkundige structuren. Deze bepalen mede de verhouding openbare ruimte en uit te geven meters en daarmee de plan-economische haalbaarheid ervan. Verkennende gesprekken met eigenaren in deze fase zijn gestart. Eventuele grondverwerving en/of ontwikkeling van bedrijfskavels wordt bezien in relatie tot de planvorming van de Rondweg.
5. Uitgeven gemeentekavels ABC: de gemeentekavel voor het Laanboomhuis, de tuin en het bedrijfsverzamelgebouw is via een opstalrecht uitgegeven aan TCO. Tussen Van Tuijl en Kegelaar liggen nog twee kavels, waar voor een daarvan (de grootste van 1 hectare) een koopovereenkomst is gesloten. De verwachting is dat de omgevingsvergunning hiervoor in het 4e kwartaal van 2020 wordt ingediend. Er blijft hiermee nog 1 bedrijfskavel van bijna 6.000 m2 over.

Openbaar groen moet in kwaliteit en kwantiteit de uitstraling van hét Europees laanboomcentrum vertolken.

Voortzetten van de preventieve bestrijding van de eikenprocessierups buiten de bebouwde kom. Binnen de bebouwde kom wordt opgeruimd aan de hand van een schouw en op basis van meldingen.

Vervanging essen en bomenbeleid.
Uitvoering geven aan het meerjaren-vervangingsplan gemeentelijke essen en het implementeren van het Uitvoeringsprogramma bomen. In 2021 wordt daarnaast de vergunningsplicht van alle bomen zoals dat nu geregeld is in de algemeen plaatselijke verordening herzien. De beschermwaardige bomen staan op een lijst die opgesteld is met inspraak van stakeholders.

Op peil houden kwaliteitsniveau van onderhoud van begraafplaatsen. Het onderhoudsbestek met de aannemer garandeert een gelijk onderhoudsniveau op alle begraafplaatsen gedurende het gehele jaar. Het is aan de contractant om het door de gemeente vastgestelde onderhoudsniveau van de gemeentelijke begraafplaatsen te behouden.

Monitoren beheer en onderhoud Avri IBOR op basis van de Dienstverleningsovereenkomst (DVO) 2021 en Werkbegroting 2021.

Vergroten participatie bewoners en bedrijven
Door meer inspraak voor bewoners en bedrijven is de betrokkenheid vergroot. Daarnaast is er een samenwerking gerealiseerd met partners (boomkwekers, scholen, Natuur en Milieu Educatiecentrum). Dit om de representatieve groene uitstraling te versterken en bruikbaarheid en biodiversiteit te vergroten. Hiermee is de inrichting afgestemd op de behoefte en wensen van de bewoners.

Uitvoering geven aan Convenant met TCO

Met Tree Center Opheusden (TCO) is in 2019 de uitvoeringsovereenkomst 'Samen sterk – samen groeien – samen groen' opgesteld. Hiermee wil het college bereiken, dat onze dorpen worden gezien als een etalage van het Europees laanboomcentrum. Dit wordt bereikt door de laanboomkwekers te betrekken bij de inrichting en het beheer van het openbaar groen.

In de uitvoeringsovereenkomst zijn de volgende punten opgenomen:

• Gemeente Neder-Betuwe koopt bomen in via een raamovereenkomst met TCO. Deze raamovereenkomst houdt rekening met het geldende inkoop- en aanbestedingsbeleid.
• Beoordeling kwaliteit van te leveren bomen door een commissie van TCO.
• TCO geeft informatie over soortkeuzes, geschikt voor de openbare ruimte.
• TCO geeft informatie over ontwikkelingen op het gebied van bomen.
• TCO neemt deel aan participatietrajecten van de gemeente als er sortiment keuzes gemaakt moeten worden voor woonwijken, dorpskernen etc.
• De samenwerking sluit aan op bestuurlijke beleidsdoelen van de gemeente Neder-Betuwe om de duurzaamheid te versterken.
• Bij ongediertebestrijding in bomen van de gemeente (o.a. eikenprocessierups) werken beide samen om een goede aanpak van de problematiek te bewerkstelligen, waarbij beide belangen goed afgewogen worden.
• TCO coördineert het schoonmaken van de wegen en het herstel van de bermen als het vuil worden het gevolg is van activiteiten op de boomkwekerijen.

Inzetten op duurzaamheid met oog voor overlast en leefbaarheid voor inwoners

Eind 2021 presenteren we een gemeentelijke warmtevisie met een uitvoeringsplan. Doel van dit plan is om de woningen in Neder-Betuwe uiterlijk in 2050 van het aardgasnet af te kunnen sluiten.

Uitvoering geven aan maatregelen voor klimaatadaptatie uit het geactualiseerde Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) ter voorkoming van schade als gevolg van wateroverlast en hittestress.

In het voorjaar van 2021 wordt door de Regio een regionaal RES bod ingediend. Dit bod bestaat uit een zeker aanbod aan duurzame energie Wind en Zon. Hieraan levert Neder-Betuwe haar aandeel.

Medio 2021 worden de Duurzaamheidsvisie en het Uitvoeringsprogramma van de Duurzaamheidsvisie tegen het licht gehouden. Indien nodig worden nieuwe ontwikkelingen verwerkt.

In 2021 voeren we de opgenomen taken uit conform programma. Hierbij wordt ruimte opengehouden voor nieuwe ontwikkelingen.

Planmatig vervolg geven aan verdere verduurzaming van openbare verlichting.

In 2021 wordt het accent vooral gelegd op het onderdeel Communicatie om het belang van hernieuwbare energie te benadrukken. De huidige ondersteunende projecten als duurzaamheidsleningen, Regeling Energiebesparing Energie voor woningen en Centrale inkoopacties lopen in 2021 door.

De gemeente Neder-Betuwe zet maximaal in om in 2021 aan de ambitieuze taakstelling te voldoen. Uitvoering zal plaatsvinden door medewerkers op meerdere plaatsen in de gemeentelijke organisatie.

Maximale ruimte in het buitengebied voor agrariërs, laanboom- en fruittelers

In co-creatie opstellen van een Omgevingsvisie voor besluitvorming medio 2021;

Uitvoering geven aan lokaal handhavingsbeleid en -strategie voor een projectmatige uitvoering van niet vergunning gebonden toezicht, controle en handhaving van Wabo-taken.

Ontwikkelen van initiatieven voor versterken van de gebruiks-, belevings- en toekomstwaarde van landschappelijk en cultuurhistorisch waardevolle objecten.

Opstellen Omgevingsvisie
Het stedenbouwkundig bureau Bugelhajema ondersteunt ons bij het opstellen van de Omgevingsvisie. Het opstellen van de visie is een interactief proces met onze inwoners, ondernemers, partijen uit de samenleving en andere overheden.
Elke partij betrekken we op een andere manier bij het proces.
Het proces tot het opstellen van de Omgevingsvisie bestaat uit drie fases:
1.   Agenderingsfase
2.   Verdiepingsfase
3.   Vaststellingsfase

Fase 1 is in 2019 afgerond. De opbrengsten van fase 1 zijn in fase 2 geanalyseerd en uitgewerkt tot een ruwbouw. 2020 hebben we gebruikt voor het opstellen van de ruwbouw en vooral om die verder te concretiseren. Begin 2021 gaan de leden van de gemeenteraad en de samenleving hierover met elkaar in gesprek. De ruwbouw wordt daarna omgezet in een ontwerp Omgevingsvisie. Medio 2021 starten we met fase 3, de vaststellingsfase. Hierdoor is de visie vastgesteld voordat de Omgevingswet in 2022 in werking treedt.

De Omgevingsvisie komt in de vorm van een website. Hierdoor is de Omgevingsvisie meer interactief, gebruiksvriendelijker en beter te raadplegen.
De Omgevingsvisie is een interactief proces met andere partijen. Op basis van de opbrengsten van de verschillende fases en bijeenkomsten kijken we of het nodig is om het proces aan te passen. De aangegeven oplevermomenten zijn indicatief. Het proces is leidend en niet de planning.

Erfgoedbeleid wordt onderdeel van de Omgevingsvisie
De bijzondere cultuurhistorische waarden in onze gemeente worden in kaart gebracht en geactualiseerd. Dat geldt ook voor  de gemeentelijke monumenten. Het erfgoedbeleid wordt afzonderlijk aan de raad (eerste helft 2021) voorgelegd, maar gaat daarna onderdeel uitmaken van de Omgevingsvisie.

Een veilig en goed onderhouden wegennet

Faciliteren en actief participeren in dijkverzwaring van de Waalbandijk en het project Gastvrije dijken van het Waterschap.

Regionaal deelnemen in mobiliteitsonderzoeken over de A15 en A2

Actieve bijdrage aan voorbereidingen voor verbreding van de Rijnbrug.

Inzetten op verdere planvoorbereiding en overige acties rond de rondweg Opheusden en nader onderzoek naar de mogelijkheden voor een rondweg Ochten

Uitvoeren van acties en maatregelen in het Neder-Betuws Verkeers- en Vervoersplan 2018; (NBVVP), waaronder de Hoofdstraat-zuid in Kesteren

Regionaal deelnemen aan projecten uit het regionaal Uitvoeringsplan Mobiliteit

De omstandigheden rond het Coronavirus zijn van invloed op de mobiliteit. Het is nog niet duidelijk wat de lange termijn effecten zijn op bijvoorbeeld het gebruik van het openbaar vervoer, het gebruik van de (elektrische) fiets. Hetzelfde geldt voor de effecten op het (structureel) thuiswerken.
Ondanks deze onzekerheid wordt verder gewerkt aan de uitvoering van projecten in het NBVVP. De bereikbaarheid in de regio Rivierenland pakken we gezamenlijk op bij de totstandkoming  van het uitvoeringsplan Mobiliteit 2019-2022. Daarbij werken we onder meer aan projecten zoals de A15 en de MIRT A2 (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport). Ook ontwikkelingen op het gebied van het openbaar vervoer (uitwerking regionale vervoervisie, nieuwe concessies etc.) vragen nog steeds de aandacht.
In 2020 maken we ook een regionale/lokale visie op de laadinfrastructuur en een plaatsingsbeleid voor laadpalen als uitwerking van het Klimaatakkoord.

Duurzame nieuwbouwwoningen in alle kernen voor alle doelgroepen

Aanwijzen van strategische locaties voor passende toekomstige woningbouw.

Speelruimtebeleid hanteren en uitvoeringsplan uitwerken

De jaarlijkse prestatieafspraken met woningstichting Thius (voorheen SWB) regelmatig afstemmen op de ontwikkelingen in de woningmarkt. Daarin ook aspecten van nieuwbouw en duurzaamheid verankeren.

Stimuleren en faciliteren van initiatieven voor huisvesting van arbeidsmigranten;

Uitrollen van het beleid huisvesting arbeidsmigranten. Faciliteren van passende initiatieven.

Ontwikkelen nieuwe monitor woningmarkt ter vervanging van de Woningmarkt thermometer;

In 2021 realiseren we de nieuwe woonvisie. De nieuwe woonvisie gaan we op een andere manier tot stand laten komen en vastleggen. Namelijk als programma onder de omgevingsvisie. Het instrument programma is een beleidsdocument. Het programma wonen geeft een toekomstbeeld op basis van de lokale eigenheid van de kernen, de woonwensen van inwoners, externe invloeden en demografische ontwikkelingen.

Dat de corona-crisis invloed heeft op de woningmarkt is een feit. Maar hoe groot het effect zal zijn op de nieuwbouw, de verhuizingen en de huizenprijzen is nog lastig in te schatten. Het huidige woningbouwprogramma lijkt vooralsnog realistisch en voorziet in de lokale behoefte. Met een stabiel bouwprogramma dat verhoogd is naar circa 100 woningen per jaar zijn wij erg tevreden. De uitdaging zit vooral in de beschikbaarheid van de betaalbare woningen. Het aantal betaalbare koopwoningen dat per jaar beschikbaar komt is beperkt en daalt. De wachttijd voor een sociale huurwoningen is opgelopen naar bijna 7 jaar. De betaalbaarheid in koop en huur staat onder druk door gestegen bouwkosten en de flink gestegen huizenprijzen.  

Het tweede jaar van het uitvoeringsprogramma huisvesting arbeidsmigranten staat in het teken van faciliteren van huisvesters en ondernemers om voldoende huisvesting te realiseren. Regionaal werken we samen aan het opzetten van een beheersstichting die als onafhankelijke partij huisvesting gaat toewijzen aan arbeidsmigranten.